Στις 21 Αυγούστου του 1940, στο Μεξικό, δολοφονήθηκε ο ιδεολόγος της ρωσικής, αλλά και της παγκόσμιας Επανάστασης, 61χρονος Λέων Τρότσκι, δολοφονήθηκε από το «συντροφικό χέρι» του Ραμόν Μερκάντερ. Ήταν η δεύτερη στο Μεξικό απόπειρα δολοφονίας του κοντινότερου συντρόφου του Λένιν: επικεφαλής της πρώτης, αποτυχημένης, ήταν ο παγκοσμίου φήμης Μεξικανός ζωγράφος-τοιχογράφος, Νταβίντ Αλφάρο Σικέιρος! Ίσως ο Στάλιν και να είχε αρκεστεί στην απέλαση του Τρότσκι από την Σοβιετική Ένωση, αλλά ο Τρότσκι δεν τον άφηνε σε ησυχία, ούτε ο ίδιος είχε σκοπό να ηρεμήσει και να ασχοληθεί στο Μεξικό με εκτροφή κουνελιών και πτηνών. Έτσι, γράφει στο Μεξικό το θεμελιώδες έργο του Στάλιν, εκδίδει το πόνημα Η προδομένη Επανάσταση. Τι εστί η Σοβιετική Ένωση και πού βαδίζει, αλλά η σταγόνα, που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν το άρθρο Ο Βοργίας του Κρεμλίνου, όπου ευθύς κατηγορούσε τον Στάλιν, ότι δηλητηρίασε τον Λένιν…
Στις 20 Αυγούστου ο Μερκάντερ έφερε στον Τρότσκι το άρθρο του, και μόλις ο άλλος ξεκίνησε την ανάγνωση, ο δολοφόνος έβγαλε το πιολέ και τον χτύπησε στο σβέρκο: η λεπίδα μπήκε στο κεφάλι του Τρότσκι 7 εκατοστά. Αλλά ο Τρότσκι δεν πέθανε, γύρισε, και έπιασε το πιολέ! Ο δολοφόνος τα έχασε και δεν μπόρεσε να αποτελειώσει το θύμα του. Οι φρουροί μπήκαν στο γραφείο και σάπισαν τον Μερκάντερ στο ξύλο, ο Τρότσκι, όμως, που διατηρούσε τις αισθήσεις του, διέταξε να μην σκοτώσουν τον δολοφόνο του, αλλά να μάθουν, ποιος τον έστειλε.
Πέθανε στο νοσοκομείο, το πρωί της 21ης Αυγούστου.
