Στις 19 Αυγούστου του 1991, όταν ο Πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, βρισκόταν στις διακοπές στην Κριμαία, ο Αντιπρόεδρος της χώρας, Γενάντι Γιανάγιεφ, μαζί με τον Υπουργό Αμύνης, τον Υπουργό Εσωτερικών, τον Διοικητή της ΚαΓκεΜπε, ανακοίνωσαν, ότι ο Πρόεδρος της χώρας είναι άρρωστος, η εξουσία περνά στα χέρια του Αντιπροέδρου, και ότι συστήνεται η Επιτροπή Εκτάκτου Ανάγκης. Παράλληλα, στην πρωτεύουσα μπήκαν τα τανκς και μονάδες στρατού, μια και οι πραξικοπηματίες περίμεναν αντίδραση του Μπορίς Γιέλτσιν. Το πραξικόπημα εκδηλώθηκε για να αποτραπεί η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, που ήταν προ των πυλών, μια και ο Γκορμπατσόφ ετοιμαζόταν να υπογράψει στις 20 Αυγούστου το νέο Συμβόλαιο λειτουργίας της αποκεντρωμένης πια Ένωσης. Το πραξικόπημα κράτησε έως τις 21 Αυγούστου, όταν με διαταγή του Γιανάγιεφ διαλύθηκε η Επιτροπή και οι πραξικοπηματίες παραδόθηκαν. Ηττήθηκαν, γιατί, πιθανόν, κανένας από τους αρχηγούς δεν ήθελε να πάρει την ευθύνη για πιθανή αιματοχυσία.
Αδιευκρίνιστος παραμένει ο ρόλος του ίδιου του Γκορμπατσόφ μέσα σ’ αυτές τις τρεις ημέρες. Οι πληροφορίες διίστανται, και θα ήταν άδικο να υπερασπιζόμαστε την μία ή την άλλη άποψη. Το γεγονός είναι, ότι ο Γκορμπατσόφ επέστρεψε σε μια άλλη Μόσχα, στη Μόσχα του νικητή Γιέλτσιν. Ο Υπουργός Εσωτερικών, Μπορίς Πούγκο, αυτοκτόνησε, αυτοκτόνησε στο γραφείο του και ο στρατάρχης Σεργκέι Αχρομέγιεφ, αφήνοντας σημείωμα: «Δεν μπορώ να ζω, όταν πεθαίνει η πατρίδα μου και καταστρέφονται όσα θεωρούσα νόημα της ζωής μου». Ο Νικολάι Κρουτσίνα, αξιωματούχος της ΚΕ του ΚΚΣΕ έπεσε από το μπαλκόνι του διαμερίσματός του.
Στις 29 Αυγούστου το Ανώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ αναστέλλει τη δράση του ΚΚΣΕ σε όλη την επικράτεια της ΕΣΣΔ.
Αυλαία.
