Στις 18 Μαρτίου του 1584, σε ηλικία 54 ετών, απεβίωσε ο πρώτος «επίσημος» Ρώσος τσάρος από το 1547 (και όχι Μέγας Πρίγκιψ), μια και στέφθηκε κατά τα πρότυπα των βυζαντινών αυτοκρατόρων, Ιωάννης ο Δ΄ ή Ιβάν ο Τρομερός (1530-1584). Ο Ιβάν ο Τρομερός ήταν γιος του Μέγα Πρίγκιπα Βασιλείου Γ΄ και εγγονός του Ρώσου Μέγα Πρίγκιπα Ιωάννη Γ’ και της Σοφίας Παλαιολογίνας, γεννημένης στο Μιστρά κόρης του Θωμά Παλαιολόγου, δέσποτα του Μωρέως, ανιψιάς του τελευταίου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ΄. Ο κληρονόμος των βυζαντινών αυτοκρατόρων, αν ήθελε να επιζήσει, δεν θα μπορούσε να μην γίνει Τρομερός. Έχασε τον πατέρα του, όταν ήταν 3 ετών και τη μητέρα του, όταν ήταν 8. Τα παιδικά του χρόνια πέρασαν με φόντο την αιματηρή πάλη των βογιάρων για την εξουσία, και ο Ιβάν από νωρίς κατάλαβε, ότι έπρεπε να συγκεντρώσει την εξουσία στα δικά του χέρια, να γίνει απόλυτος μονάρχης μιας τόσο ιδιαίτερης και τόσο σκληρής χώρας. Ήταν ιδιαίτερα προικισμένος, μορφωμένος, ευφυής και αδίστακτος: στο αίμα του δεν κυλούσε μόνο το ρωσικό και το ελληνικό αίμα, αλλά και το τατάρικο και το βαράγγικο. Στις ιστορικές «μετενσαρκώσεις» του Ιωάννη του Τρομερού συχνά τοποθετούν τον Μέγα Πέτρο και τον Ιωσήφ Στάλιν, αν μη τι άλλο, και οι τρεις «ξεκληρίστηκαν» από μόνοι τους: ο Ιβάν σκότωσε με τα ίδια του τα χέρια τον γιο και διάδοχό του Ιωάννη, ο Μέγας Πέτρος καταδίκασε τον γιο και διάδοχό του Αλέξιο, που πέθανε ή δολοφονήθηκε στην φυλακή, και ο Στάλιν άφησε τον γιο και διάδοχό του Ιάκωβο να πεθάνει στη γερμανική αιχμαλωσία… Μεγάλοι άνδρες, μεγάλες τραγωδίες… Και όχι μόνο για τους ίδιους…
