Εργαστήρι SHAPIRO-2023
Διάλογος. Αυτός ο άγνωστος
Στις 12 Νοεμβρίου ξεκίνησε ακόμα ένα ταξίδι στα άδυτα του θεάτρου με οδηγό τον μέγα ADOLF SHAPIRO. Θέμα του Εργαστηρίου – τόσο απλό, όσο και εξαιρετικά δύσκολο: “Διάλογος. Η βάση της ζωής και του θεάτρου”.
«Το θέμα “Διάλογος” είναι ριζικό, πολύπλοκο. Για το Διάλογο δεν μπορείς να μιλάς χωρίς να κάνεις αναφορά σε άλλα στοιχεία. Τι είναι Διάλογος; Μια εκτενής συζήτηση; Κάθε άλλο! Είναι η κεντρική μορφή επικοινωνίας που βρίσκεται στη βάση του θεάτρου. Και της ζωής.
Υπάρχουν πολλοί τύποι διαλόγων. Για παράδειγμα:
- διάλογος κατάστασης,
- διάλογος όπου τα πάντα εκφράζονται με λέξεις,
- διάλογος σιωπής,
- διάλογος όταν ο ένας σιωπά και ο άλλος μιλάει, αλλά εσύ καταλαβαίνεις πως αντιλαμβάνομαι αυτά που λες, κι εγώ καταλαβαίνω πως καταλαβαίνεις. Αυτό είναι επίσης επικοινωνία…”
“Ας πάρουμε συζήτηση για οποιοδήποτε θέμα, όταν αρχίζουμε να λογομαχούμε, να καυγαδίζουμε. Είναι διάλογος; Σε καμιά περίπτωση. Αν έχω σκοπό να σε νικήσω, δεν είναι διάλογος. Είναι πάλη, όπου ο ένας από τους δύο πρέπει να νικήσει ή να χάσει.
Θεωρείται, ότι διάλογος είναι μια σκηνή όπου μιλάνε δύο άτομα. Αυτό δεν είναι διάλογος. Διάλογος προϋποθέτει ότι μπορεί να υπάρχει μια ζώνη συμφωνίας. Αν δεν το προϋποθέτουμε, δεν πρόκειται για διάλογο. Αν ο στόχος μου να σε νικήσω, και ο δικός σου – να νικήσεις εμένα, ο διάλογος δεν υπάρχει. Ο διάλογος δεν είναι πάλη των αντιθέσεων, είναι συνάντηση δύο διαφορετικών συνειδήσεων΄’.
“Αποτέλεσμα ενός διαλόγου πρέπει να είναι η προσέγγιση της αλήθειας. Διάλογος είναι η ενεργοποίηση της δημιουργικότητας του συμπαίκτη, και από την άλλη – η κατανόηση του εαυτού μας.
Το Συμπόσιο του Πλάτωνα είναι χτισμένο πάνω σε διαλόγους. Ο Σωκράτης δεν θέλει να νικήσει κανένα.
Το να κριτικάρουμε ο ένας τον άλλον δεν αποτελεί τέχνη, στόχος του διαλόγου είναι να γίνουμε και οι δύο πιο πλούσιοι”.
“Και οι δύο μας πρέπει να ψάχνουμε τη ζώνη συμφωνίας. Εσύ θα καταλήξεις, ότι έχω δίκιο, κι εγώ – ότι έχεις δίκιο εσύ. Μας αρέσει να μιλάμε, μας ενδιαφέρει ο άλλος.
Ο άνθρωπος έχει ανάγκη άλλον άνθρωπο και στη ζωή, και στο θέατρο…
“Αν κανείς δε σε έχει ανάγκη – δεν έχεις ενέργεια.
Πρέπει να βρούμε αυτή την ενέργεια.
Και ο δάσκαλος και οι μαθητές συμφωνούν ότι κανένας τους δεν κατέχει την απόλυτη αλήθεια. Ο δάσκαλος έχει ανάγκη από μαθητές. Δεν πάω στους μαθητές για να τους νικήσω, αλλά για να ανακαλύψω κάτι ή να επιβεβαιώσω ή να απορρίψω αυτό που έχω ανακαλύψει ήδη…”
“Κάθε εποχή δίνει τις δικές της απαντήσεις σε παλιές ερωτήσεις, και κάθε εποχή γεννάει καινούργιες ερωτήσεις. Στην Τέχνη δεν υπάρχουν νέες ερωτήσεις: όλες τους έχουν τεθεί ήδη στα Ιερά κείμενα, από τον Σωκράτη…
