ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ – ΜΙΑ ΖΩΗ
Σήμερα η ηθοποιός Μαρία Μάχου διαβάζει ένα από τα ωραιότερα ερωτικά ποιήματα του Ρώσου Μπορίς Πάστερνακ (1890-1960) Χειμωνιάτικη νύχτα ή Κερί. Για την ακρίβεια, δεν το έγραψε ο Μπορίς Πάστερνακ, αλλά… ο Γιούρι Ζιβάγκο, Δόκτωρ της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο Πάστερνακ έγραφε το μυθιστόρημα της ζωής του επί 10 ολόκληρα χρόνια, από το 1945 έως το 1955, και η Χειμωνιάτικη νύχτα ήταν ένα από τα πρώτα ποιήματα στη συλλογή των 25 ποιημάτων του γιατρού και ποιητή Ζιβάγκο. Η Χειμωνιάτικη νύχτα «γεννήθηκε» το 1946 και πρωτοδιαβάστηκε στο στενό φιλικό κύκλο του ποιητή 70 χρόνια πριν, το 1948. Κάποιοι κριτικοί ισχυρίζονται, ότι ο Πάστερνακ ήταν ο πρώτος, που εισήγαγε ποίηση στο πεζό μυθιστόρημα, αλλά το συγκεκριμένο ποίημα κάνει ένα βήμα παραπέρα, συνδυάζοντας τα τρία βασικά στοιχεία του κινηματογράφου – μουσική, εικόνα, ποιητικό λόγο. (Πολύ αργότερα το εύρημα του Πάστερνακ θα αξιοποιήσει και ο Αντρέι Ταρκόφσκι στον Καθρέφτη του, όπου τα ποιήματά του διαβάζει ο Αρσένι Ταρκόφσκι, πατέρας του σκηνοθέτη).
Ο εθνικός ρώσος ποιητής Μπορίς Πάστερνακ, γιος ενός σπουδαίου ζωγράφου και μιας σπουδαίας μουσικού, κατείχε και τις τρεις τέχνες – ποίηση, μουσική, ζωγραφική, διαπρέποντας παγκοσμίως στη μία από αυτές, αφήνοντας τις άλλες να υπηρετούν ισάξια τους στόχους της πρώτης. Μέσα στα επόμενα 70 χρόνια η Χειμωνιάτικη νύχτα μελοποιήθηκε αρκετές φορές και οι στίχοι της επαναλαμβάνονται και σήμερα σαν προσευχή, σαν ικεσία, σαν παραμιλητό…
Χιόνι έπεφτε βαρύ,
Φυσούσε αγέρι,
Και στο τραπέζι το κερί –
Μικρό αστέρι.
Το κερί με το ισχνό του φως και την άθερμη φλόγα δεν φωτίζει μόνο το σκηνικό του έρωτα, αλλά προστατεύει τον άνθρωπο από το παγκόσμιο χάος…
Η Χειμωνιάτικη Νύχτα του Μπορίς Πάστερνακ ακούγεται σε μετάφραση στα ελληνικά της Ευγενίας Κριτσέφσκαγια
Ευχαριστούμε θερμά το κεντρικό ξενοδοχείο ATHENS TIARE για το φιλόξενο χώρο, που μας παραχώρησε για τα γυρίσματα.