Ο Αντόλφ Σαπίρο στην Αθήνα το 2018 για master class “Από το κείμενο στη σκηνή. Το Θέατρο του Μπρεχτ“
Τον περασμένο Μάιο ο σπουδαίος Ρώσος σκηνοθέτης Αντόλφ Σαπίρο έδωσε στην Αθήνα master class “Από το κείμενο στη σκηνή. Το Θέατρο του Τσέχοφ“. Το εβδομαδιαίο σεμινάριο διοργάνωσε το Κέντρο Πολιτισμού και Ανάπτυξης “AVANTGARDE“, που θα διοργανώσει το ταξίδι του Αντόλφ Σαπίρο στην Αθήνα και το 2018.
Ζητήσαμε από τον σκηνοθέτη να απαντήσει σε μερικές ερωτήσεις και να αξιολογήσει, μεταξύ άλλων, τη συνάντηση με τους Έλληνες σκηνοθέτες και ηθοποιούς, που συμμετείχαν στο τσεχοφικό master class του περασμένου Μαΐου.
Ερώτηση: Τα έργα του Τσέχοφ ανεβαίνουν τακτικά στις σκηνές των ελληνικών θεάτρων, και χωρίς τις “Τρεις αδελφές” και τον “Βυσσινόκηπο” δεν ολοκληρώνεται σχεδόν καμία θεατρική σαιζόν. Τον περασμένο Μαΐο στο master class σας πήραν μέρος Έλληνες σκηνοθέτες και ηθοποιοί, αλλά η δική σας ερμηνεία των έργων του Τσέχοφ άλλαξε εντελώς την πρόσληψή και του Θεάτρου τουΤσέχοφ και των ηρώων του. Γιατί ο Τσέχοφ ήταν τόσο δύσκολος για τους Έλληνες;
Απάντηση: Δεν πιστεύω, ότι ο Τσέχοφ ήταν δύσκολος για τους ακροατές μου στην Αθήνα. Πάντως όχι δυσκολότερος από κάθε άλλον δραματουργό, που απαιτεί μια ιδιαίτερη αντιμετώπιση. Δεν μπορείς να ξεκλειδώσεις τον Τσέχοφ με τα παλιά, σκουριασμένα κλειδιά. Κι εδώ υπάρχουν δυο τρόποι. Ο πρώτος – να καθαρίσεις την σκουριά. Και ο δεύτερος – να ψάξεις για καινούργια κλειδιά. Καλοί είναι και οι δυο τρόποι, αλλά ο δεύτερος είναι πολύ πιο δημιουργικός και καρποφόρος. Και πολύ πιο δύσκολος. Μέσα σε ένα αιώνα έχουν συσσωρευτεί άπειρα κλισέ σχετικά με τον Τσέχοφ. Οι νόμοι όμως δεν ισχύουν για πάντα. Και δεν υπάρχει για ένα master class η θεατρικό εργαστήρι στόχος υψηλότερος από το να δοκιμάσει να βρει αυτούς τους καινούργιους τρόπους.
Ερώτηση: Πώς εκτιμάτε σε γενικές γραμμές το master class του Μαΐου;
Απάντηση: Πιο σωστό είναι να ρωτήσουμε τους ίδιους τους σπουδαστές, πώς εκτιμούν τα μαθήματά μας. Πρέπει να πω, ότι το master class ήταν πολύ καλά οργανωμένο. Πιστεύω, ότι δεν χάσαμε χρόνο τσάμπα και δουλέψαμε με μεγάλη απόδοση. Και αυτό επειδή εδώ δεν ήρθαν κάποιοι τυχαίοι άνθρωποι. Σαφώς και πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους, αλλά καθόλου αδιάφοροι, που ήξεραν (ή διαισθάνονταν), τι πρέπει να περιμένουν από τα μαθήματα, που λατρεύουν τη δουλειά τους και το θέατρο. Γι’ αυτό τους θυμάμαι έναν έναν. Θυμάμαι την κάθε μέρα, που περάσαμε μαζί. Κατά τη γνώμη μου, είχαμε πολύ καλό αποτέλεσμα.
Ερώτηση: Όλοι μας γνωρίζουμε, πόσο πολύτιμος είναι ο χρόνος σας και πόσο φορτωμένος είναι. Αλλά σας περιμένουν στην Αθήνα το 2018, με ένα καινούργιο master class, αφιερωμένο στον Μπρεχτ. Ποιος θα είναι ο τίτλος του;
Απάντηση: Θα έρθω. Και ο τίτλος; “Από το κείμενο στη σκηνή. Το Θέατρο του Μπρεχτ”.
Ερώτηση: Πόσο είναι επίκαιρος είναι ο Μπρεχτ στην εποχή μας και ποιες είναι οι δυσκολίες του κειμένου του;
Απάντηση: Δυστυχώς για τις κοινωνίες μας τα κείμενά του όχι μόνο παραμένουν επίκαιρα, αλλά ακούγονται εξαιρετικά σύγχρονα και άμεσα. Το πρόβλημα όμως είναι αλλού. Ο Μπρεχτ είναι δημιουργός ενός καινούργιου μοντέλου του Θεάτρου, μιας καινούργιας αισθητικής και καινούργιας τεχνικής του ηθοποιού. Χωρίς όλα αυτά δεν μπορείς πλέον να φανταστείς την εξέλιξη του Θεάτρου. Η μελέτη των καινοτομιών του Μπρεχτ ξεπερνά τα όρια της θεατρικής παραγωγής. Και γενικά είναι πολύ γόνιμο να έχεις υπόψη σου τον Μπρεχτ, ανεβάζοντας τον Τσέχοφ, και να θυμάσαι τον Τσέχοφ, ανεβάζοντας τον Μπρεχτ. Είναι δυο τεράστια νησιά μέσα σε ένα ενιαίο θεατρικό αρχιπέλαγος.
Ερώτηση: Πώς πρέπει να προετοιμαστούν για το master class, αφιερωμένο στον Μπρεχτ, όσοι αποφασίσουν να παρακολουθήσουν τα μαθήματά σας στην Αθήνα το 2018;
Απάντηση: Πρέπει να διαβάσουν τα έργα του Μπρεχτ και τα κείμενά του για το Θέατρο. Και να βρουν μια ζεστή ταβέρνα, όπου μετά τη λήξη όλων των μαθημάτων θα συνεχίσουμε την κουβέντα μας για τον Τσέχοφ και τον Μπρεχτ με κρασί, τζατζίκι, ελιές και σαγανάκι…