Στις 16 Ιουνίου του 1671, στην πλατεία των Βάλτων στη Μόσχα, όπου στήνονταν πανηγύρια, αλλά και εκτελούνταν οι εχθροί της τσαρικής εξουσίας, εκτελέστηκε ο θρυλικός Στεπάν Ράζιν (γεν. 1630), αρχηγός των Κοζάκων του Ντον, που τόλμησε να ξεσηκώσει την ρωσική αγροτιά και να απειλήσει τον ίδιο τον τσάρο Αλέξιο, πατέρα του Μέγα Πέτρου. Εκτελέστηκε βάναυσα: στην αρχή του έκοψαν τα χέρια και τα πόδια και στο τέλος – το κεφάλι. Τα άκρα και το κεφάλι τα παλούκωσαν προς γνώση και συμμόρφωση, και τον κορμό τον πέταξαν στα σκυλιά. Ο πόλεμος, που εξαπέλυσε ο Ράζιν κατά των Αρχών, ήταν τόσο σκληρός και απρόβλεπτος, ο κόσμος, που τον ακολούθησε – τόσο πολύς, που η τιτάνια μορφή του επαναστάτη τράβηξε την προσοχή όλου του δυτικού κόσμου: ο Στεπάν Ράζιν ήταν ο πρώτος Ρώσος, στη ζωή και τη δράση του οποίου ένας δυτικός επιστήμονας αφιέρωσε τη διδακτορική του διατριβή. Πρόκειται για τον Γερμανό ιστορικό Johanne Justo Martio, που έγραψε την περίφημη διατριβή το 1674, μόλις 3 χρόνια μετά τον αργό θάνατο του Ράζιν. Στην εξέγερση του Ράζιν ήταν αφιερωμένη και η πρώτη ρωσική ταινία, διάρκειας μόλις 6 λεπτών, που γυρίστηκε το 1908.
Ο Στεπάν Ράζιν δεν έμεινε μόνο στη ρωσική ιστορία, αλλά και στα ρωσικά τραγούδια, στη ρωσική ποίηση, στη ρωσική λογοτεχνία, αλλά και στη ρωσική ψυχή και τη ρωσική συνείδηση. Όπως σ΄αυτό το πολυτραγουδισμένο και αγαπημένο λαϊκό τραγούδι, γραμμένο το 17ο αιώνα – για το προφητικό όνειρο, που είδε ο Ράζιν.
Όνειρο του Στεπάν Ράζιν, τραγουδά η μαργαρίτα Ζορμπαλά, μετάφραση του Γιάννη Ρίτσου
