Η Ελλάδα παραληρεί χρόνια με τις τούρκικες τηλεοπτικές σειρές ίσως επειδή ταυτίζεται με τον αγώνα των φτωχών πλην τίμιων ηρώων τους να ολοκληρώσουν το τρίπτυχο της ανθρώπινης επιτυχίας: φράγκα, έρωτας και σουξέ. Την ίδια στιγμή που οι Αμερικάνοι περιμένουν εναγωνίως τον πέμπτο κύκλο του House of cards για να απολαύσουν αποτυπωμένο πια και στην τηλεοπτική οθόνη το μεγαλείο της αμερικανικής πολιτικής διαφθοράς και οι μεξικανικές σαπουνόπερες «πνίγονται» στην παγωμένη κολομβιανή σαμπάνια, στα ενισχυμένα από το σολάριουμ σκουρόχρωμα σώματα των ηρώων τους και στο εμπόριο κοκαΐνης που εμποδίζει πάντα τον γάμο της κόρης του μεγαλέμπορα με τον φτωχό καπετάνιο του πλοίου που την διανέμει ανά τον κόσμο.
Μεταξύ αυτού του τηλεοπτικού μεγαλείου – που το λες και κιτς – οι Ρώσοι τηλεθεατές βρίσκονται καθηλωμένοι μπρος στις τηλεοράσεις τους για να ξεψαχνίσουν το γενεαλογικό δέντρο ενός αμφιλεγόμενου ήρωα τους, του Ιβάν του Τρομερού. Η σειρά έχει ως κεντρικό πρόσωπο την Σοφία Παλαιολογίνα, ανιψιά του τελευταίου αυτοκράτορα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και γιαγιά του περιβόητου Ιβάν. Οι πολύ υπερήφανοι για την ιστορία τους Ρώσοι ανακάλυψαν στην σειρά την πιο άριστη συνάντηση της Ρωσικής Ιστορίας με την Βυζαντινή – μια συνάντηση που δεν θέλει και ιδιαίτερο κόπο αν σκεφτεί κανείς τις πολιτικές, θρησκευτικές αλλά και συγγενικές σχέσεις που σύναψαν οι Ρώσοι και οι Βυζαντινοί σε πολλές φάσεις της πολύπαθης ιστορίας τους. Το ζήτημα της απουσίας πολλών ιστορικών στοιχείων για την εποχή της Σοφίας δεν φαίνεται να πτόησε τον διευθυντή παραγωγής της τηλεοπτικής σειράς Αλεξέϊ Αντριάνοφ που βρήκε πολύ ενδιαφέρουσα την ιστορική έρευνα που προηγήθηκε της παραγωγής, μια έρευνα που επιβράβευσε ο ιστορικός Μιχαήλ Τιουρένκοφ μιλώντας για μια εξαιρετική δουλειά του «Ρωσία1» που διαθέτει ένα ισχυρό όπλο στην prime time ζώνη του, ένα όπλο που χαρακτήρισε «εθνικό» ακριβώς επειδή στην πραγματικότητα παρουσιάζει την απαρχή του ρωσικού κράτους όπως κληροδοτήθηκε από την χριστιανική αυτοκρατορία των Ρωμαίων.
Αν λοιπόν αυτή η «πολιτική» του «Ρωσία1» δεν αποτελεί μιας μορφής εκπαιδευτική τηλεόραση, άραγε τι την αποτελεί; Γίνεται ωστόσο πολύ ενδιαφέρουσα η σκέψη του πώς θα αντέδρασε ο μέσος Ρώσος τηλεθεατής σε σκηνές όπως αυτή της «αγανάκτησης» των Ρώσων πολιτών ώστε να παραμείνει θρησκευτικά ενωμένη η Μόσχα ή εκείνης της σκηνής όπου το πλήθος μπλοκάρει την είσοδο της Σοφίας Παλαιολόγου στη Μόσχα σε μια έξαρση ηθικότητας και θρησκευτικού οίστρου, όχι φυσικά γιατί είχε προηγούμενο με την βυζαντινή πριγκίπισσα αλλά ακριβώς επειδή ήθελε να την αναγκάσει να ομολογήσει την Ορθόδοξη Πίστη πατώντας τα ιερά χώματα της Μόσχας.
Η Σοφία ήταν εντέλει αυτή που εισήγαγε το βυζαντινό τυπικό στο ρωσικό θρόνο, ήταν αυτή που κάλεσε τους Ιταλούς αρχιτέκτονες να χτίσουν ναούς και τείχη στο Κρεμλίνο και φυσικά ήταν αυτή που πήρε την πρωτοβουλία ανοικοδόμησης του πολυεδρικού ανακτόρου που μέχρι σήμερα υποδέχεται τους ξένους ηγέτες που επισκέπτονται τη Μόσχα.
\Η σειρά χτυπάει πολύ υψηλές θεαματικότητες και έχει προκαλέσει έναν πολύ ενδιαφέροντα δημόσιο διάλογο ανάμεσα στους ιστορικούς που μοιράζονται τις έρευνες και τις εκτιμήσεις τους για μια από τις πιο σκοτεινές και βίαιες περιόδους της Ρωσικής και Βυζαντινής Ιστορίας.
