Ο ποιητής Ρασούλ Γκαμζάτοφ, πολύ αγαπημένος και γνωστός στη Σοβιετική Ένωση και σχεδόν καθόλου εκτός συνόρων της, γεννήθηκε στην Σοβιετική Δημοκρατία του Νταγκεστάν, σε ένα χωρίο το 1923 και πέθανε στιε 3 Νοεμβρίου του 2003. Το ποίημά του Οι Γερανοί, που έγινε ένα από τα ωραιότερα ρωσικά τραγούδια και το οποίο μετέφρασε στα ελληνικά ο Γιάννης Ρίτσος και ερμήνευσε η Μαργαρίτα Ζορμπαλα, δεν γράφθηκε στα ρωσικά αλλά στην γλώσσα των Αβάρων, μιας από τις 190 μικρές εθνότητες, που ζούν στη Ρωσική Επικράτεια. Και γενικά – ένας από τους μεγαλύτερους σοβιετικούς ποιητές δεν έγραψε ούτε μια στροφή στα ρωσικά: ο ίδιος έλεγε, ότι δεν θα υπήρχε χωρίς τη ρωσική μετάφραση… Στρατευμένη, καθοδηγούμενη λογοτεχνία… Λογοτεχνία σοσιαλιστικού ρεαλισμού… Αλλά υπήρχε κι ένας άλλος ρεαλισμός, μια άλλη πραγματικότητα, την οποία είτε προτιμούν να ξεχνούν, είτε – να αγνοούν: η αξιόλογη και συχνά μεγαλοφυής λογοτεχνία των μικρών λαών δεν γινόταν ποτέ γνωστή χωρίς την χώρα, που δεν υπάρχει πια, χωρίς την Σοβιετική Ένωση. Κι αυτό είναι μόνο ένα από τα θαύματά της…
