ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ – ΜΙΑ ΖΩΗ
Σήμερα ο ηθοποιός Γιώργος Νανούρης διαβάζει το ποίημα Μπροστά σε όλους του Ρώσου ποιητή, ζωγράφου, σκηνογράφου, αρχαιολόγου, φιλοσόφου Νικολάι Ρέριχ (1874-1947), γραμμένο 100 χρόνια πριν, το 1919. Ο Νικολάι Ρέριχ γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη, στην Επανάσταση βρέθηκε στη Φινλανδία, απ’ όπου ξεκίνησε το μεγάλο του ταξίδι γύρω από τον κόσμο, και πέθανε στην Ινδία, την οποία αγάπησε σαν δεύτερη πατρίδα του. Η τέχνη του – ζωγράφου, ποιητή, φιλοσόφου – συνδυάζει τις αξίες της Δύσης και της Ανατολής, ο πολιτισμός γι’ αυτόν είναι ένας και μοναδικός, αδιαίρετος: ο Ρέριχ ήταν εκείνος, που εμπνεύστηκε την πρώτη Χάρτα Προστασίας των πολιτιστικών αξιών και δημιούργησε το φιλοσοφικό δόγμα «Ζωντανή ηθική», που πραγματεύεται την εσωτερική μεταμόρφωση. Τα ποιήματά του, φαινομενικά απλά, θυμίζουν εδάφια της Βίβλου, όπως και τα περίφημα ορεινά τοπία, για τα οποία τον αποκάλεσαν Μαιτρ των Βουνών. Βαθύς γνώστης ρωσικής ιστορίας και πολιτισμού, ο Νικολάι Ρέριχ απέδειξε με τη ζωή και την τέχνη του, ότι ο πολιτισμός δεν έχει σύνορα και έχει μια και μοναδική πατρίδα – τη Γη.
Ήθελες να κλάψεις και δεν ήξερες,
αν πρέπει. Φοβόσουν να κλάψεις,
γιατί σε κοιτούσε ο κόσμος.
Είναι πρέπον να κλαις μπροστά του;
Αλλά η πηγή των δακρύων σου
ήταν ωραία. Ήθελες να κλάψεις
για τους σκοτωμένους αδίκως. Δάκρυα
να χύσεις για τους νεαρούς αγωνιστές
για το καλό. Για κείνους, που έδωσαν
την ευτυχία τους για την νίκη άλλων,
για το ξένο πόνο. Γι΄αυτούς
ήθελες να κλάψεις.
Πώς θα γίνει να μην δει
ο κόσμος τα δακρυά σου;
Έλα κοντά μου.
Θα σε σκεπάσω με το ρούχο μου.
Θα μπορέσεις να κλαις, κι εγώ
– θα χαμογελώ, και ο κόσμος
θα καταλάβει, ότι γελούσες
κι ευθυμούσες, ψυθιρίζοντας
κάποια αστεία.
Είναι πρέπον να γελάς
μπροστά σε όλους,
έτσι δεν είναι;
Το ποίημα «Μπροστά σε όλους» του Νικολάι Ρέριχ ακούγεται σε μετάφραση στα ελληνικά της Ευγενίας Κριτσέφσκαγια.